“Todo o mundo sabe que se pode desfacer un nó sen tocar as súas extremidades —pasando pola cuarta dimensión. Do mesmo xeito, a realización práctica, concreta efectiva, de problemas coma os do coñecemento ou da verdade testemuña un paso semellante pola dimensión da sobreexistencia. É o feito de actuar ou de padecer conforme á realidade (incluso problemática) dese sobreexistencial o que é, non a súa proxección sobre o existencial como un espello e por un enigma senón a súa experiencia. É unha experiencia dese xénero o que tamén vimos na acción instauradora por efecto da anáfora. Incluso se tal forza nos chega, non podemos dar razón dela sen implicar tal realidade sobreexistencial como chave da nosa resposta á ocasión, á situación. Foi o que fixo grandes a Michelangelo ou a Beethoven, o que os fai xeniais non é o seu propio xenio, é a súa atención á xenialidade, non neles mesmos senón na obra. Pois as obras tamén están na sobreexistencia, non soamente no intervalo da instauración, por esa experiencia da anáfora que, como vimos, pon en xogo co acrecentamento na intensidade de realidade a pluralidade de planos existenciais, senón pola súa situación nesa encrucillada existencial: os seus condicionamentos espirituais de realidade formal intrínseca; e logo todo o virtual da demanda do século, das necesidade noéticas do momento, da espera humana, que nese mundo do virtual debuxan a contraproba, o contrarrelevo. A obra máis real non é soamente a que as súas calidades propias deseñan como beleza ou sublimidade senón tamén a que é a satisfacción dunha chamada, dun desexo indefinido e amorfo en si; formas que buscan a súa materia e materias que buscan as súas formas.”

Étienne Souriau, Les différents modes d’existence,
páxs. 189-190, Presses Universitaires de France (2009) 2018

Esquema do sistema das artes, por Étienne Souriau, in “La correspondance des arts”, páx. 97, Flammarion, 1947