As primeiras autoras

En 1690, Madame d’Aulnoy publica en París unha novela titulada l’Histoire d’Hippolyte, Comte de Duglas, na que insire «L’Ile de la Félicité», recoñecido como o primeiro conto de fadas literario. Decontado, aparecen outros contos de diferentes autores, que publican os seus relatos normalmente baixo a forma de escolmas. O conto de fadas convértese axiña nunha moda que se espalla nos salóns mundanos e na Corte parisiense ao longo da década derradeira do século XVII.

A historia e a crítica literarias, ata o comezo do século XX, soamente lembran dese período o nome de Perrault. Así e todo, os contos de fadas foron escritos maioritariamente por mulleres que, co pano de fondo da “Querelle des Anciens et des Modernes”, participaron na constitución dun xénero que se había converter no soporte privilexiado da escritura feminina en procura de recoñecemento.

Madame D'AulnoyLes Histoires sublimes et allégoriques d’H.-J. de Castelnau de Murat

Existe, entón, unha correlación entre o conto de fadas e a escritura feminina, sobranceiramente no que se refire á emerxencia da muller-autora na segunda metade do século XVII. De por parte, a importancia do xénero do conto de fadas acrecéntase de considerarmos que estivo implicado na polémica entre antigos e modernos (“Querelle des Anciens et des Modernes”, 1687) que supuxo a renovación dos cánones clásicos da forma literaria, enfrontando nomeadamente a Boileau e a Perrault. O abandono dos modelos ríxidos do clasicismo significou o comezo do espallamento da literatura ao conxunto da sociedade.

Realizábase dese xeito un cambio de paradigma, xa que, a partir dese momento, a tradición oral de orixe popular entra a formar parte da literatura; xurdindo ademais a noción de orixinalidade, ata daquela non valorada debido ao influxo da forma literaria clásica, como un dos criterios que en diante habían dominar a escritura literaria.

O acceso das mulleres ao estatuto de escritoras está, pois, relacionado co cultivo do conto de fadas e co feito de ser este xénero literario un dos renovadores do canon polo seu papel fundamental na incorporación da tradición oral na literatura escrita. A aparición do xénero do conto de fadas inscríbese no cultivo da escritura por narradoras que, influenciadas polas novelas da xeración anterior, se entregan á narración novelesca centrada nos sentimentos. Esta proximidade da novela e do conto de fadas ten que ver coa inclusión de contos de fadas no texto das novelas, fenómeno que está nas orixes da formación deste último xénero literario. Outra característica común ao conto e á novela da época é a preeminencia, nos dous xéneros, de mulleres escritoras; de feito, o xénero novelesco, que se espalla durante a primeira metade do século XVII, pertence maioritariamente á denominada literatura feminina “afectada” ou escritura do sentimento.

Entre estas escritoras precursoras do conto de fadas, cómpre salientar a Mesdemoiselles Lhéritier (1664-1734), Bernard (1662-1712), de La Force (1650-1724) e a Mesdames d’Aulnoy (1650-1705) e de Murat (1670-1716), que publicaron a súa obra durante a derradeira década do século XVII.

A retórica do conto de fadas feminino asóciase decote co seu valor pedagóxico, co marabilloso e coa lección moral dos contos; pola contra, o argumento da pedagoxía moral está inxustificado, xa que, no contexto da superación da estética literaria clasicista e no do acceso das mulleres ao estatuto de escritoras, o conto de fadas adquire outra funcionalidade. Trátase, en efecto, dunha retórica que, para as mulleres escritoras do século XVII, representa un medio de evitar a censura ao denunciar a hexemonía da razón instrumental masculina sen asumir o discurso dominante, centrado nunha idea restrictiva do racional. O recurso á retórica do fantástico, con figuras coma a da fada, cuestiona a vontade de verdade e a súa conseguinte aplicación ao saber e á dominación como funcións únicas do pensamento racional.

Deixar unha resposta

introduce os teu datos ou preme nunha das iconas:

Logotipo de WordPress.com

Estás a comentar desde a túa conta de WordPress.com. Sair /  Cambiar )

Facebook photo

Estás a comentar desde a túa conta de Facebook. Sair /  Cambiar )

Conectando a %s